-
tiranaforum.
User deleted
EFEKTET POLITIKE TĖ NJĖ FEJESE
Enver Hoxha kishte kohė qė kishte filluar ti priste krahėt rivalit tė trashėgimtarit tė tij politik Mehmet Shehu. Pėr ti dhėnė goditjen pėrfundimtare Shehut, Enver Hoxhės i duhej vetėm njė preteks.
Nė rast se ky nuk krijohej ai natyrisht qė nuk e kishte tė vėshtirė ta sajonte vetė atė. Nė kohėn e acarimit tė luftės pėr caktimin e trashėgimtarit dhe procesit tė nxjerrjes sė radhės sė kandidatėve tė padėshiruar, ndodhi fejesa e Skėnder Shehut me Silva Turdiun, volejbolliste me ekipin kampion tė Dinamos, ekip qė varej nga Ministria e Punėve tė Brendshme.
Djali i dytė i kryeministrit Mehmet Shehu, Skėnderi nė momentin qė ishte nė prag tė fejesės ishte 32 vjeē. Pėr shkak tė beqarisė sė zgjatur tė birit tė tij, Mehmeti pranoi zgjedhjen qė kishte bėrė biri i tij pėr tė pasur si grua tė ardhshme tė tij vajzėn e profesorit tė Universitetit tė Tiranės Qazim Turdiu, Silvėn.
Mė 1 shtator 1981 Qazimi kishte ardhur nė shtėpi tė Mehmetit pėr tė biseduar duke shpallur po atė ditė fejesėn , Skėnderit me Silva Turdiun. Ndoshta Mehmet Shehu nuk e ka kuptuar nė ēastet e para tė kėsaj fejese se i dha me duart e veta Enver Hoxhės njė mjet mjaft tė pėrshtatshėm pėr tė mbaruar punė me tė. Tė nesėrmen e datės sė fejesės nė familjen Shehu erdhi edhe Silva Turdiu dhe mė 3 shtator 1981 erdhi vetė udhėheqėsi komunist Enver Hoxha me bashkėshorten e tij Nexhmije. Sipas dėshmisė tė njė prej njerėzve tė shėrbimit tė Mehmet Shehu, dhėnė emisionit televiziv Fokus nė vitn 1996, Enver Hoxha gjatė vizitės nė shtėpinė e Mehmet Shehut, pasi ka uruar pėr fejesėn, ka uruar veēmas nusen duke e puthur nė ballė.
Ndėrsa sipas Bashkim Shehut, Enver Hoxha nė kėtė urim ka thėnė:
E njoh babain tėnd, profesor Turdiun, kam shumė respekt pėr profesor Turdiun. M`i bėj tė fala. Jam shumė i gėzuar qė Mehmeti e bėri kėtė fejesė.
Nga ana e saj Nexhmije Hoxha i ėshtė drejtuar Silvės me kėto fjalė:
Edhe unė e njoh nėnėn tėnde, kemi qenė shoqe shkolle nė kohėn e luftės. I bėj shumė tė fala nga unė.
Enver Hoxha e ka paracaktuar qė nė fillim se ēdo tė bėnte mė kėtė fejesė dhe si do ta pėrdorte atė kundėr kundėrshtarit tė momentit tė tij qė quhej Mehmet Shehu dhe qė mbahej si numuri 2 i Shqipėrisė. Atij nuk i ka pėrqyer njė prishje e menjėhershme e fejesės pasi jehona e saj do tė shuhej menjėherė. Ai nuk e ka porositur kot Sulo Gradecin tė monopolizojė fotografitė e bėra gjatė kėsaj vizitė tė tij. Nė lidhje me kėtė ish truproja i Mehmet Shehut, Ali Ēeno ka deklaruar:
Pas njė ftohjeje tė gjatė tė marrėdhėnieve nė mes Enverit dhe Mehmetit....., nga fillimi i shtatorit, Enveri sė bashku me Nexhmijen, erdhėn tek familja Shehu pėr t`i uruar fejesėn e djalit tė dytė Skėnderit.... Pasi isha njoftuar mė parė pėr vizitėn qė do tė kryenin Enveri me Nexhmijen, i thashė fotografit tė familjes Shehu, Dashamir Rrapi qė tė bėnte gati aparatin pėr tė bėrė disa poza qė t`i kishte kujtim familja. Enveri me Nexhmijen kur erdhėn nė shtėoinė e Mehmetit...u treguan shumė tė pėrzemėrt me pjesėtarėt e familjes e sidomos me Skėnderin e Silva Turdiun, vajzėn qė ai sapo ishte fejuar. Enveri e pyeti gjerė e gjatė Silvėn dhe i tha se e njihte profesor Qazim Turdiun, qė ishte njeri mjaft i nderuar. Duke parė kėtė situatė tepėr tė pėrzemėrt qė po mbizotėronte aty, unė kėrkova t`i them fotografit tė familjes Dashamir Rrapi qė tė vinte brenda dhe tė bėnte disa fotografi. Po kur ktheva kokėn e pashė qė ai nuk ishte aty. Dola nga dhoma dhe i thashė Dashamirtit tė vinte menjėherė brenda pėr tė bėrė fotografitė. Ndėrkohė ai mė tha se i kishte Sulo Gradeci qė ai nė asnjė mėnyrė tė mos futej brenda pėr tė bėrė fotografi pasi ato do t`i bėnte Sulo. Unė i nevrikosur nga kjo gjė e mora atė brenda. Sulo erdhi menjėherė dhe mė tha ta nxirrja jashtė fotografin sepse ashtu kishte dhėnė urdhėr shoku Enver, se fotografitė do t`i bėnte vetė Sulo.....Fotografitė e asaj vizite qė Enveri me Nexhmijen bėnė me gjithė pjesėtarėt e familjes dhe me Skėnderin e Silvėn, u bėnė vetėm nga Sulo Gradeci. Disa muaj mė vonė pas vrasjes sė Mehmet Shehut e kam nxjerrė ndėrmend atė ngjarje dhe nxirrja konkluzionin se vendimi i Enverit pėr tė mos lejuar fotografin e familjes pėr tė bėrė fotografitė, ishte i paramenduar dhe me qėllim. Them se Enveri me Nexhmijen qė para se tė vinin pėr tė uruar fejesėn e Skėnderit me vajzėn e familjes Turdiu, e kishin planifikuar qė do t`ja pishnin atė fejesė, ashtu siē ia prishėn dhe nuk donin qė tė ngeleshin fotot si dokument qė ata kishin qenė dakort dhe e kishin uruar pėr atė fejesė. Mirėpo ata erdhėn aty pėr ta uruar me qėllim qė t`ja bėnin fakt tė kryer atė fejesė dhe mė pas ta sulmonin Mehmetin ashtu siē e sulmuan duke i pėrmendur biografinė e familjes Turdiu.
Mirėpo njė variant tė ndryshėm paraqet pėr tė njejtėn ngjarje, njeriu i afėrt i Enver Hoxhės, Sulo Gradeci nė librin e tij 30 vjet pranė shokut Enver (Tiranė 1986). Ai mohon tė ketė qenė i pranishėm nė vizitėn qė ka kryer Enver Hoxha nė shtėpinė e Mehmet Shehut, pasi paska qenė nė njė mbledhje pune me Feēor Shehun. Gradeci nė kujtimet e tij ndėr tė tjera thotė:
Nė verėn e vitit 1981, kur Partia e shoku Enver ishin tė zėnė me pėrgatitjet pėr kongresin e 8-tė tė Partisė, Mehmet Shehu pati veē tė tjerash, dy ngjarje tė veēanta: u fut nė shtėpinė e re (tė restauruar e tė pajisur me paratė e popullit) dhe fejoi djalin e tij tė mesėm, njė aventurier e agjent edhe ky, qė shkonte jashtė shtetit me preteksin pėr specializime, por nė fakt bėnte punėt e babit agjent e tė agjenturave tė huaja. Shoku Enver ndodhej nė Pogradec....dhe u kthye nė Tiranė aty nga fillimi i shtatorit. Gjeti kohė tė shkonte te Mehmet Shehu pėr ta uruar pėr shtėpinė e re. Na lajmėruan edhe ne tė shkonim e tė merrnim masat pėr tė bėrė ndonjė fotografi dhe dėrguam njerin nga shokėt tanė, Dashnor Andonin.....Pasi u ktheva nga mbledhja, shkova nė ambientet e banimit tė shokut Enver e atje shokėt mė thanė se vizita ishte bėrė. Shoku Enver e shoqja Nexhmije e kishin uruar pėr shtėpinė e re, atje kishin sjellė tė fejuarėn e djalit, ia kishin prezantuar shokut Enver e kishin bėrė gjithė ato pėrpjekje qė ta fiksonin kėtė prezantim nė sa mė shumė fotografi e filma.
Ndėrkohė u kėrkua nga familja e Mehmet Shehut qė filmat tė laheshin e tė stampoheshin sa mė shpejt. Njė nxitim e urgjencė e ēuditshme.
Po atė ditė mė gjen shoqja Nexhmije e mė thotė:
-More, pse serdhe ti nė vizitėn qė bėmė te Mehmet Shehu?
Ia tregova arsyen dhe ajo mė dėgjoi, mblodhi pakėz supet e sfoli. Pastaj tha:
-Po dėgjojmė lloj-lloj fjalėsh pėr tė fejuarėn e djalit tė Mehmetit. Thonė se ėshtė nga familje me pėrbėrje tė keqe, qė kanė ca njerėz nė Amerikė, reaksionarė e agjentė tė CIA-s etj. Sdimė si ėshtė e vėrteta......
-Tė them tė drejtėn i thashė, -skam dijeni pėr vėrtetėsinė e atyre qė thuhen. Po llafe po dėgjojmė plot.
Dola dhe me kujdes pyeta disa punonjės tė shėrbimeve tona. Tė gjithė zienin nga fejesa e ēuditshme midis bijės sė njė famijle me pėrbėrje reaksionare dhe djalit tė kryeministrit.
Tė gjitha sa mėsuam ato ditė ja thashė shoqes Nexhmije, sė cilės nga burime tė tjera i kishin ardhur fjalė e fakte tė tjera. Dukej qartė se ishte bėrė njė lidhje krushqie e keqe, bile e dyshimtė, qė shumė shpejt shoku Enver do ta cilėsonte njė krushqi politiko-ideolgjike.
...Nga ana e familjes sė Mehmet Shehut, pati njė nxitim nė sjelljen e filmave nė laborator dhe njė ngut e urgjencė e madhe pėr tė marrė fotografitė qė kishte bėrė shoku Enver gjatė vizitės nė famijen Shehu. Se pse kjo urgjencė, kjo u kuptua. Mehmet Shehu me to synonte tė shuate pakėnaqėsinė e zemėrimin qė kishte ngjallur nė popull, nė komunistė e kuadro, fejesa e djalit tė tij me njė vajzė nga njė familje reaksionarėsh. Ja-do tė thoshte,-vetė shoku Enver e ka miratuar e pėrshėndetur kėtė fejesė, ēdo gjė ėshtė nė rregull. Pėr ēdo gjė kam miratimin e shokut Enver.
Nga gjithė kėto fjalė tė Gradecit bėhet edhe mė e qartė se ai gėnjen kur thotė se nuk ka qenė nė shtėpinė e Mehmet Shehut atėherė. Nė kohėn kur ėshtė shkruar libri, dėshmitarėt armiq tė Sulo Gradecit ose kanė vdekur, ose kanė qenė nė burg dhe ai nuk e ka pasur tė vėshtirė formėsimin e gėnjeshtrės sė tij, apo tė bėjė parashikime se kur do tė binte regjimi komunist. Ajo qė del e qartė nė librin e tij ėshtė vendosmėria e tij dhe e Enverit pėr tė mos lejuar fotografime nga njerėzit e Mehmetit nė kėtė ceremoni. Kjo tregon se Enver Hoxha dhe Nexhmija kanė qenė plotėsisht tė vetėdijshėm se kjo fejesė do tė prishej pak kohė mė vonė. Nuk mund tė besohet nga ana tjetėr qė Enveri dhe Nexhmija tė jenė bazuar tek qarkullimi i fjalėve nė lidhje mė fejėsėn e pėrfolur. Si Enveri ashtu edhe Nexhmija, nė ēdo orė tė ditės kishin informacionin e duhur nga Sigurimi i Shtetit dhe nga policia e tyre sekrete.
Pas vizitės sė Enver Hoxhės nė shtėpinė e Mehmet Shehut, nė shtėpinė e kėtij tė fundit pėr vizitė nga anėtarėt e Byrosė Politike ka qenė vetėm Ramiz Alia. Pak e ēutitshme kjo po tė kemi parasysh se nė raste tė tilla, shokėt e Byrosė rreshtoheshin pėr servilizmat e tyre. Dhe pikėrisht dy njerėzit qė vizituan shtėpinė e kryeministrit dhe e uruan atė pėr fejesėn e djalit tė tij, ishin ata qė do tė kryesonin fushtatėn qė pėrfundoi me eliminimin e tij.
Mirėpo shikoni se si pėrgjigjet Enver Hoxha po pėr ēėshtjen e fotografive nė mbledhjen e Byrosė Politike tė 18 dhjetorit 1981, pas (vetė) vrasjes sė Mehmet Shehut:
..Ne nė familjen tonė pėr Qazim Turdiun nuk dinim gjė tjetėr pėrveē asaj qė ai ishte profesor matematike kurse rrethin familjar, qoftė tė tij , qoftė tė shoqes, nuk e njihnim fare. Shkuam tok me Nexhmijen te Mehmeti mė shumė ta uronim pėr shtėpinė e re. Aty gjetėm fėmijėt dhe tė fejuarėn e Skėnderit, i uruam dhe bėmė fotografi. Mehmeti me Fiqereten ishin shumė tė gėzuar dhe kjo ishte e drejta e tyre. Po si nuk u shqetėsuan pak nė ndėrgjegjen e tyre qė po pėrzienin e po futnin nė kėtė valle tė ndyrė edhe shokun Enver? Ata menduan se me kėtė prezantim u vulos kjo punė, u mor aprovimi i shokut Enver. Fotografitė qė u bėnė me mua, shkuan tek Qazim Turdiu, ata shkuan deri nė Athinė me skuadrėn e vajzės dhe qė andej pse tė mos i shkonin edhe Arshi Pipės nė SHBA...
Mirėpo nga ballafaqimi i fjalėve tė Sulo Gradecit me ato tė Enverit del qė kemi tė bėjmė me dekrarime tė ndryshme pėr tė njejtėn gjėė. Sulo thotė qė nuk ia dhamė negativat e filmave familjes Shehu, ndėrsa Enveri thotė se kėto foto i ka marrė edhe armiku i popullit Arshi Pipa meqė ia paska dėrguar mbesa etij Silva Turdiu. Sipas kėsaj logjike i bie qė i vetmi person qė mund tė ketė punuar pėr armikun e klasės tė jetė Sulo Gradeci, pasi vetėm ai i kishte negativat e filmave, ose Enver Hoxha gėnjen.
Pasi i kishte lėnė mundėsi opinionit tė merrte vesh fejesėn e djalit tė Mehmet Shehut me tė bijėn e njė profesori qė gjithsesi ishte mėsimdhėnės nė qendrėn mė tė madhe arsimore tė Shqipėrisė siē qe Univerisiteti i Tiranės, Enver Hoxha filloi goditjen ndaj rivalit tė Ramiz Alisė, Mehmet Shehu qė kishte qenė bashkėpunėtori i tij pėr mė shumė se 30 vjet. Nė fund tė shtatorit 1981, Mehmet Shehu thėrritet nga Enver Hoxha me urgjencė nė kohėn kur Shehu po merrte pjesė nė konferencėn e partisė tė atij rrethi. Sipas dėshimisė se sipėrpėrmendur tė Ali Ēenos, sapo ka mbėrritur nė Tiranė Hoxha i ėshtė drejtuar Shehut me kėto fjalė:
Duhet ta prishėsh fejesėn e djalit sepse a e di ti se ē`farė biografie ka Qazim Turdiu?.
Nga ana e tij Shehu ka thėnė:
Pse nuk ma the kėtė gjė qė atėhere kur erdhe pėr tė mė uruar fejesėn nė shtėpi. Pėr profesor Turdiun ne kemi thėnė gjithmonė se ėshtė njeri i nderuar dhe e kemi marrė tė gjithė nė shtėpi pėr tė na mėsuar fėmijėt tanė. Kur na doli se ai na qenka i keq. Unė nuk mund tė ndėrhyj tek ndjenjat e fėmijėve tė mij pėr tė prishur kėtė fejesė.
Pas kėsaj deklarate Hoxha ėshtė tėrbuar aq shumė sa ka kėrkuar me kėmbėngulje prishjen e kėsaj fejese. Nė bisedėn qė ka zhvilluar mė pas Mehmeti me Enverin, ky i fundit i ka thėnė se pas prishjes sė fejėsės, djali i Mehmetit, Skėnderi mund tė vijonte rregullisht dhe pa probleme studimet pasuniversitare nė Suedi. Qė kėtu duket edhe njė herė pabesia e radhės e Enver Hoxhės.
Vetėm pak kohė pas prishjes sė fejesės, ēifti Shehu, ka shkuar pėr vizitė nė shtėpinė e ēiftit Hoxha. Sipas Bashkim Shehut, nė kėtė vizitė Fiqiret Shehu ka thėnė: Nuk dimė si do t`ia shlyejmė partisė kėtė gabim kaq tė rėndė.
Nga ana e tij Enver Hoxha duke vazhduar lojėn e tij ka thėnė:
Njė fejesė e gabuar ėshtė e pallogaritshme nė krahasim me kontributin tuaj tė paēmueshėm pėr tė mirėn e partisė dhe tė popullit pėr dekada tė tėra.
Nė kėtė plan ka bėrė zbukurimin e saj edhe Nexhmija me kėto fjalė:Njė jetė e tėrė heroike.
Nė fakt Enver Hoxha nuk kishte hequr dorė nga synimet e tij pėr tė qėruar hesapet e tij me rivalin e trashėgimtarit tė tij politik. Por nė tetor 1981 ai nuk kishte arsye pėr ta bėrė goditjen pėr dy arsye:
-Sė pari ishte nė prag tė kongresit tė 8-tė tė PPSH-sė dhe nuk donte tė krijonte njė situatė tė pafavorshme para kėtij kongresi.
-Sė dyti, duke u sjellė me Mehmetin nė kėtė mėnyrė sikur ēdo gjė kish mbaruar, Enveri i ruhej edhe ndonjė pėrgatitje tė mundshme tė Mehmetit ndaj tij.
Nė kėtė mėnyrė Enveri kishte planifikuar goditjen e Mehmetit nė njė kohė tė pėrshtatshme dhe tė menjėhershme. Dhe kjo kohė ishte mesi i dhjetorit 1981.
Ėshtė pėr tu kujtuar se nėse do tė pėrdorėshin kriteret e njohura tė luftės sė klasave, as Enver Hoxha nuk duhej tė ishte Sekretar i Parė i PPSH-sė pasi ai ishte kunat i armikut tė popullit Bahri Omari, i dėnuar me vdekje nga gjyqet e popullit nė prill 1945.
Fiqirete Shehu, Enver Hoxha, Mehmet Shehu, Nexhmije Hoxha
Edited by tiranaforum - 29/1/2010, 09:30.