-
tiranaforum.
User deleted
Vetevrasja e paralajmeruar e Mehmet Shehut
Cilet jane pasazhet e fshehura te letres se fundit te Kryeministrit?
Pse ia kushton ai ato Ramiz Alise dhe Kadri Hazbiut? Realiteti I fundit I rrezikshem brenda Bllokut ne luften per te trasheguar fronin e Enver Hoxhes. Ja si Mehmet Shehu pa rrugedalje, u shty drejt veteeleminimit fizik.
Tani kur gjithcka eshte zgjidhur, kur vdekja e Mehmet Shehut nuk eshte me mister, eshte me e lehte te pershkruash oret e fundit te kryeministrit te kekurt kmunist shqiptar. Qe prej botimit te letres se tij te fundit, pak minuta para se t'I jepte fund vetes ne dhomen e viles se tij qeveritare, ne hyrje te ish Bllokut te dikurshem. Bllok qe ate hije misteri ende e mbulon, panvaresisht nga makiazhi I tij I ri modern sot, e kishte fituar pikerisht me shume se kurre, ate nate te ftohte dhe te lagesht te 17 dhjetorit 1981, kur vargu i makinave te zeza te anetareve te Byrose politike, u kthyen me shpejtesi nga rruga e Elbasanit, ngaku kishin perfunduar pjesen e pare te drames me dy akte, qe perfundoi vetem pak ore me vone, me nje krisem te thate pistolete, ne zyren e punes se Mehmet Shehut.
Prej gati 21 vjetesh, kjo vdekje prishte gjumin dhe ndillte fantazite e shqiptareve, te mesuar te dinin shume pak per menyren sesi Udheheqja e tyre dyzet vjecare jetonte. Me perjashtim te rasteve, kur ndonje udheheqes befas shpallej armik dhe ai me shpejtesi, gjykohej, burgosej, persekutohej, internohej dhe jo rralle ekzekutohej. Rastet e rralla te vdekjeve aksidentale, natyrale apo per shkaqje semundjesh ishin teper pak per te formuar nje imazh normal te jetes dhe konflikteve te brendshme qe zhvilloheshin cdo dote ne luften per pushtet brenda Oborrit te Enver Hoxhes. Aq me pak ne kete normalitet fiktiv, do te ndikonte vdekja e Mehmet Shehut. Njeriu I forte, kryeminister qe prej vitit 1954, arkitekt I diktatures se proletariatit dhe perkrahes I vijes ekstreme te luftes se klasave, tmerr I viktimave dhe gjakatar ne kohen e luftes antifashiste, kish ngritur rreth vetes mure legjendash, frike dhe admirimi. Ngjitja e tij ne 27 vjet ishte ndjekur ne cdo etape me vemendje maksimale nga shqiptaret, qe ne kursin e panderprere te anetareve te larte te Nomenklatures, qe ngjiteshin dhe binin pa mbarim, admironin qendrueshmerine e Mehmet Shehut dhe mitin e tij te pavdekesise, qe rritej e rritej paralel me ate te Diktatorit. Por do te provoheshin gabim edhe kete here.
Ishte viti 1981 dhe partia komuniste sapo kishte festuar me buje 40 vjetorin e krijimit te saj, me ndihmen e jugosllaveve, ne nje nga rrugicat e Tiranes. Vetem pak muaj me pare Mehmet Shehu kishte marre ndoshta dhuraten e fundit prej shokut te tij te idealeve, Enver Hoxhes. Ishte nje kopje e pare e librit ''Kur lindi Partia''. Me nje shenim qe do te provohej anetareve te larte te Nomenklatures, qe ngjiteshin dhe binin pa mbarim, admironin qendrueshmerine e Mehmet Shehut dhe mitin e tij te pavdekesise, qe rritej e rritej paralel me ate te Diktatorit. Por do te provoheshin gabim edhe kete here.
Ishte viti 1981 dhe partia komuniste sapo kishte festuar me buje 40 vjetorin e krijimit te saj, me ndihmen e jugosllaveve, ne nje nga rrugicat e Tiranes. Vetem pak muaj me pare Mehmet Shehu kishte marre ndoshta dhuraten e fundit prej shokut te tij te idealeve, Enver Hoxhes. Ishte nje kopje e pare e librit ''Kur lindi Partia''. Me nje shenim qe do te provohej ogurzi per te: ''...ti je ushtar besnik I Partise. Ajo dhe populli do te te jene mirenjohes''.
Me 28 tetor 1981, Enver Hoxha do t'I shkruante per here te fundit mehmetit si koleg. Kete radhe ne forme shenimi mbi projekt-autokritiken e kryeministrit, qe do te duhej ta lexonte ne mbledhjen e pare te Byrose Politike, pas Kongresit te Shtate te partise se punes. ''...ne karakterin tend ke disa elemente negative qe shfaqen ne punen tende per Partine, ate parti per te cilen ti le jeten''.
Prej disa muajsh ne Vilen e Shehajve, zhvillohej nje tjeter drame. Skenderi, nje prej tre djameve te Mehmet Shehut, ai me ''harrakati'', me garipi, me moskokecaresi, personazh I jetes se nates se kryeqytetit, qefli femrash dhe motorrash - qytetaret e Tiranes jo rralle here admironin xhirot e tij ne motorrin Yamaha, te cilin kishte pasion t'i jepte zbathur rrugicave te Bllokut dhe te Tiranes se re - befas kishte rene ne dashuri me Cenerentolen. Ajo quhej Silva Turdiu, nje volejbolliste me bukuri te rralle, por me nje biografi te mallkuar. Mallkimi kishte bere nje rreth te mbyllur dhe ishte kthyer ne shtepine e Makbethit, si nje fantazem. Fisi I Turdinjve, nje prej viktimave me ekselente te luftes se klasave, aq te dashur per Mehmet Shehun, kishte trokitur dramatikisht ne deren e kryepersekutorit. Per t'I futur brenda si ambasadore dhe si nusen e re te djalit, vajzen e tyre Silven. Ishte kjo prova e madhe e karakterit te Mehmet Shehut. A do te rezistonte dhe te nxirrte jashte deres se tij, ate se bashku me djalin plangprishes? Apo do t'I dorezohej anes se tij njerezore, fshehur diku thelle nen karakterin e tij diktatorial? Kush do te triumfonte, Mehmeti njeri, apo partizani I luftes se klasave? Kush do te mbyste tjetrin? Cili do t'I mbijetonte ne kete duel vdekjeprures? Mehmeti u dorezua dhe pranoi fejesen.
Letra e fundit e Mehmet Shehut eshte pikerisht deshmia finale e ketij konflikti. Por ajo nuk mund te kuptohet pa pershkruar situaten e atij viti, qe vertet qe u shenua si historik ne almanakun e kuq te partise se punes. Viti 1981 dhe Kongresi I Shtate, konfirmuan zyrtarisht rikthimin ne eliten e PPSh te nje prej emrave qe I kishin shpetuar koses se hekurt te ndeshkimit te vales liberale te viteve 70, Ramiz Alise. Alia u zgjodh sekretar I KQ te PPSH, nje post qe e ndante vetem nje hap nga maja e piramides, Enver Hoxha. Po te mos llogaritesh, qe per te arritur atje, I duhej te ecte mbi trupin e Mehmet Shehut, njriut qe investonte ne linjen e besnikerise ndaj Liderit, per te siguruar trashegimin e fronit, pas vdekjes se tij natyrale prej gati 40 vjetesh. Afer te shtatedhjetave, por mire fizikisht, me pushtet te kufizuar vetem nga Enveri, Mehmet Shehu kishte ndjekur me indiferece rritjen graduale dhe me koken ulur te Ramiz Alise. Fale nje raporti te shkelqyer me gruan e diktatorit dhe dinakerise se tij, ish sekretari I rinise dhe nje nga pinjollet e rralle veriore komuniste, Alia diti t'I shpetoje valeve te herepashershme te spastrimeve te brendshme te Partise. Befas nje moment kjo e solli ate shume prane kreut. I vetmi qe I bente hije, ishte Mehmet Shehu. Kryeministri dhe trashegimtari par consequence I fronit te Hoxhes, dhe ai ishte prane triumfit, ndersa shendeti I Hoxhes perkeqesohej me dite. Gjate Kongresit te Shtate Televizioni Shteteror u tregua shume I kujdesshem ne transmetimin e fjales se Diktatorit, e cila u transmetua ne pjesen me te madhe e regjistruar, pasi Hoxha ndonese prezent ne salle, I demtuar fizikisht dhe ne shikim prej diabetit, me te cilin jetonte prej vitit 1948, ndihej I pamundur ta lexonte ''live''. Pak muaj para kongresit, Mehmet Shehu ishte tashme me I vemendshem ndaj Alise, pasi e ndjente se pushteti ishte afer. Bile ai kishte mberritur. Prani kudo e Mehmet Shehut, I cili tashme kishte filluar te bente edhe vizitat vetem, emri I tij qe po shfaqej ne parrullat standarte dhe zyrtare, apo botimi I kujtimeve te tija luksoze dhe te shtypura jashte, me foton e tij me ngjyra, te madhe, pompoze te futur ne kornizen e brendshme te faqes se pare te cdo vellimi. Por ankthi I pritjes rritej. Kjo, pasi qofte Mehmeti, qofte Ramizi prisnin qe njeri tjetri te hidhte kemben ters, por me shume Alia I kujdesshem, me nje bilanc negativ gabimesh. Fejesa e Skender Shehut shenoi kthesen. Thelbesor ne rrenimin e Mehmet Shehut, ishte dhe ''harresa'' e Kadri Hazbiut. Ky eshte gabimi I dyte, qe Shehu pranon ne letren e tij, drejtuar Enver Hoxhes, pas para se te terhiqte kembezen e Makarovit. Ministri I Brendshem, krahu I djadhte I Shehut ne drejtimin me dore te forte te vendit, shihte me zili ngjitjen e pakthyeshme te kryeministrit drejt kreut te piramides. Per shume arsye, Hazbiu e kishte kete te pamundur. Pervec percmimit te Hoxhes, atij I duhej te perballej cdo dote me perbuzjen e krenarit Shehu, qe jo rralle e konsideronte ate nje plebe ne Oborrin e Kuq dhe nje kamzhik ordiner ne luften e klasave. Pikerisht kjo e bashkoi me Ramiz Aline, ky vete nje viktime e pakallur e luftes se klasave, shpetuar ne emer te frymes se Partise, qe here pas here falte, ne emer te tolerances se me te fortit. Ramiz Alia dhe Kadri Hazbiu filluan te ravijezojne lidhjen e tyre, me qellimin final, zenien e dy majave respektive ne piramiden e kuqe, Hoxhes dhe Shehut. I pari kishte nje fund te shpejte per shkak te shendetit te rrenuar. I rrezikshem dhe gati I paprekshem shfaqej Mehmet Shehu. Ndaj dhe aleanca Hazbiu - Alia do te shfaqej me shume se kurre, ne ditet me te erreta te Mehmet Shehut, njeriut qe paraqiste pengesen e teme te te dyve drejt pushtetit. Arkivat e procesverbalit te mbledhjes se Byrose ate dhjetor 1981, tregojne se ishin pikerisht ata te dy, qe me ashper sulmuan aktin e dobet politik te familjes Shehu dhe te kryetarit te saj, ne rastin e fejeses se djalit te tyre me vajzen e Turdinjve.
Vete Ramis Alia ne librin e tij ku ''deshmon per historine'', pranon se marredheniet e tij, por dhe te te tjereve - lexo Kadri Hazbiu - me Mehmet Shehun nuk kane qene te mira. ''Mehmeti nuk gezonte nje reputacion te mire. Ai ishte shpesh ofendues, prepotent e arrogant''.
Ate nate 17 dhjetori kjo arrogance iu derdh ne fytyre, me urrejtje, me percmim, me perbuzje pikerisht nga ''plebejte''. Ishte pikerisht ai, Ramiz Alia qe propozoi edhe masen ndeshkuese. ''...une propozova qe Mehmetit t'I jepej verejtje e rende me shkrim ne libreze'', kujton Ramiz Alia.
Miti u kthye. Mehmet Shehu nuk ishte I paprekshem. Ai kishte bere gabime, bile I ishin kujtuar edhe gabimet e vjetra, I kishin permendur arrogancen, por edhe brutalitetin me te cilin ai kishte egzekutuar 20 fshatare ne luften nacionalclirimtare, por mbi gjithcka Ramiz Alia I kishte kujtuar atij, Mehmetit, Luften e Klasave. Interesant eshte fakti se vete Alia pranon ne kujtimet e tij se kishte qene lufta e klasave qe kishte shenuar ndarjen e hershme te tij me Shehun. ''Ne prag te Kongresit te Shtate une dhe Mehmeti'', kujton Alia, ''patem nje polemike te ashper ne prag te Kongresit te Shtate per Luften e Klasave (!). Mehmeti mbronte tezen se sa me shume te zhvillohet socializmi, aq me teper ashpersohet lufta e klasave. Une kisha pikepamje te kundert. Se kjo lufte dobesohet. Me ne fund u arrit nje kompromis, I cili doli edhe ne kongres (te shtatin) sipas te cilit del se lufta e klasave zhvillohet me hope, here forcohet e here dobesohet, sipas rrethanave te brendshme dhe te jashtme'', kujton Alia.
Mbledhja e pare e Byrose pas Kongresit te Shtate, eshte mbledhja ku u kryqezua Shehu dhe ku pak hyri ne pune ky kompromis. Alia "harroi" tendencat e tij liberale dhe u kthye ne akuzatorin kryesor te Mehmetit. Aq sa meritoi tere vemendjen e tij edhe ne testamentin qe i le Hoxhes pak minuta para se te vriste veten. Sipas te dhenave te specialisteve arkivore, jane pikerisht keto pasazhet qe i mungojne letres se vetevrasjes se botuar javen e shkuar. Keto pasazhe ne fakt Ramiz Alia i ben publike ne kujtimet e tij, botuar qe ne gusht 1992. "Ne ate leter Mehmeti i drejtohet Enverit duke i thene se Kadriu (Hazbiu) ishte intrigant dhe Jago. Ndersa mua me cileson si Hrushovin e Shqiperise". Ne letren e bwrw publike, keto pasazhe mungojne.
A thua Mehmet Shehu te kishte reaguar thjesht ndaj sulmeve te momentit te Alise dhe Hazbiut, aq sa ti kushtonte pasazhe te tera ne letren e tij te fundit ne kete bote? Nje fare pergjigjeje japin ata deshmitare te asaj nate historike. Sic edhe e pohon vete Alia, por sic e verteton edhe procesverbali i mbledhjes sw Byrosw Politike tw KQ tw PPSH, edhe anetare te tjere te Byrose Politike, kane reaguar ashper ndaj mungeses se pafalshme te vigjilences ne luften e klasave nga kryeministri i Shqipwrisw Mehmet Shehu. Ndaj diferencimi qe ai i ben ne letren e vetevrasjes Alise dhe Hazbiut nuk ka sesi te jete i rastit. Po aq sa nuk eshte e rastit lenia jashte botimit e ketij pasazhi prej botuesve te saj.
Por ne fund Mehmet Shehu ka mbetur perballe vetem me vetveten. "Kjo do te jete nje nate e rende per ty, ndoshta me e renda ne jeten tende". Me keto fjale Enver Hoxha percolli Shehun, pak para mbylljes se mbledhjes se Byrose, rreth ores nente te darkes sw 17 dhjetorit 1981.
Ne librin e tij me kujtime "Titistet", ku Hoxha shkruan edhe per dosjen Shehu, ai citon veten me fjalet e fundit qe i drejton kryeministrit: "Tani, shko dhe reflekto thelle". Mbledhja u nderpre, me qellim te vazhdonte te nesermen mw 18 dhjetor, po ne oren nente te mengjesit. Kishin mbetur pa folur vetwm Mehmet Shehu dhe Enver Hoxha. I pari me letrat e autokritikes se refuzuar- ajo duhet te ishte me e thelle i thane shoket- dhe Enveri, i mbajtur nga krahet prej rojeve te tij, qe duhet te thoshte fjalen e fundit: A duhej falur apo jo Mehmet Shehu? Shoket kishin propozuar shenim ne libreze, por a mund te parashikohej Hoxha?
Askush me mire se njerezit qe kane ndenjur me Shehun deri ne minutat e tij te fundit, nuk mund te pershkruajne ne menyre me dramatike kete dileme te kryeministrit. Bashkim Shehu njekohesisht edhe shkrimtar, me nje doze dramatike te shkelqyer dhe krejtesisht i shkeputur nga lidhja e gjakut me Mehmet Shehun pershkruan ne menyre gati shekspiriane keto ore te fundit te kryeministrit te hekurt: "...ai terhoqi nga vetja deren e dhomes se ndenjes ku ishin dy djemte dhe e mbylli pa zhurme. Ate mbremje nuk mund te rrinte me ta... beri nje perpjekje dhe arriti te perqendrohej. Nxori nga dritarja tre- kater flete formati dhe renditi si zakonisht disa pika orientuese".
Nw fakt, mw pas u zbulua se fletet e formatit kane qene tre. Fleta e dyte eshte ajo e mbushur me me shume korrigjime, a thua se mendimet e Shehut kane rrjedhur dy here me shpejt sesa dora e tij qe nxitonte e endej mes dilemes, te shkruante apo te terhiqte kembezen e pistoletws "Makarov".
Fleta e trete eshte me e shkurtra, e mbushur me shume me thirrje eksklamative. "Rrofte... poshte...". Nje tis i lehte sarkazme shenon nje prej rreshtave te fundit: "Rrofshi Ju shoku Enver, te pakten sa te siguroni partine e socializmin". Ose edhe paralajmerimi i fundit ndaj ish shokut te tij te idealeve, per nje spastrim te fundit te partise nga "Jagot e Hrushovet". Dhe ne fund mesazhi i pashprese per te kursyer (Amanet shoku Enver) familjen dhe femijet.
Diku mes faqes dy dhe tre, dera e studios eshte hapur dhe aty ka hyre Fiqret Shehu. E shqetesuar per shendetin e burrit te saj- mjeket i kishin konstatuar nje tension te larte 26- ajo ende i bente rezistence dozes se madhe te valiumit qe kishte pire. Ia kishte kerkuar vete Mehmeti ne dialogun e fundit qe shkembyen diku ne korridor, aty diku mes dy dhomave te gjumit, ku kishin sinjalizime se nuk ishin vene pergjues. Dera sakaq u terhoq.
Por le t'i kthehemi pershkrimit rrenqethes te Bashkim Shehut. Nga ajo qe ai shkruan, duket se ka qene jo vetem ne dijeni te letres, porse dhe e ka pare nje kopje te saj, pasi pershkrimi i tij perputhet me pershkrimin fizik, te fletes se dyte te letres se vetevrasjes: "Ne caqet e deshperimit, i rrezbitur pothuaj, ai vazhdonte te shkruante. I'u desh te prishte disa here fraza dhe paragrafe te tere, por me se fundi ju duk se e gjeti hulline... neper te cilen po shkonte pa kthim tashmw".
Ketu fantazia e Bashkim Shehut ne librin e tij "Vjeshta e ankthit", ecen paralel me thelbin e asaj c'ka realisht ndodhi ate nate, por qe ne te vertet kuptohet vetem pasi te lexosh letren e vetevrasjes se babait te tij. "...Nje here u ndal, tek degjoi hapa ne korridor te afroheshin. Apo iu be se kishte degjuar?" Bashkim Shehu eshte teper i sakte ne ato qe di. Dhe i sigurt. Ai ne kete pasazh dramatik permend frazen: "...Mehmeti e dinte se prej dy vjetesh se po i kercenohej pushteti". Ishte koha kur rikuperimi i "helmfshehurit" Alia kishte marre nje forme perfundimtare, nje prej armiqve te rinj'' qe po e mundonin padrejtesisht dhe po e renonin, qe t'i merrnin pushtetin". "Ai degjoi hapa ne korridor, pastaj ne studio priti pa levizur, gjersa u hap dera e dhomes se tij dhe hyri dikush, nje hije qe mezi mund te shquhej, por qe megjithate ai e njohu kush ishte dhe qe ishte ai vete Mehmet Shehu, duke mbajtur ne dore nje send vezullues qe ishte arme dhe qe shtiu mbi te. Kaq ishte tha me vete, ndersa degjoi krismen''.
Djali I Mehmetit Bashkimi, njihet prej kohesh per qendrimin e tij te qarte ne kete pike, ai nuk ka asnje dyshim se I jati ka vrare veten. Te gjitha teorite e tjera konspirative, per pranine ate nate ne studio te Kadri Hazbiut dhe ndonje tjetri, te ardhur aty permes nje tuneli nga Komiteti Qendror, tashme zyrtarisht jane thjesht legjenda, me te vetmin element real, tunelin qe ende ekziston. Kjo per shume arsye. E para bodigardet e Shehut, qe e ruanin gjithe naten, kane mohuar ekzistencen e njerezve te tjere, apo zhurmave perkatese. Mosdegjimi I krismes se thate te Makarovit, nga ekspertet kriminaliste eshte shpjeguar me zgjedhjen e pozicionit perefkt nga ana e vete Shehut - vetevrasja e tij eshte cilesuar pikerisht me kete term ''vetevrasje perfekte''. Zhurma e plumbit eshte neutralizuar ne rrugen e gjate qe pershkroi, mes jorganit, mushkerive, zemres, dyshekut te krevatit te fundit te Mehmet Shehut.
Por ajo qe eshte ndoshta dhe arsyeja kryesore e mosvrasjes se Shehut nga nje dore tjeter, lidhet pikerisht me pjesen e dyte te drames, qe pritej te zhvillohej me 18 dhjetor 1981 ne oren nente: vazhdimi I mbledhjes se Byrose. Ku pervec Shehut, nuk kishte folur edhe Enver Hoxha. Ai kishte privilegjin e fjales se fundit. Byroja e kishte perbaltur me kritika Shehun, bile kishte propozuar masa. Por a mund te parashikohej Hoxha? Po sikur ta falte. Ashtu sic I kishte falur edhe gabimet e tjera, vrasjen e civileve, egzekutimin e partizaneve, apo roberve italiane te luftes. Takimi me Titon ne Queen Elisabeth, rruges per ne Nju Jork, apo edhe dashurine e tij te tepruar me ruset. Piramida e studimit te Hoxhes nuk funksiononte permes hierarkise se ligjit, por asaj te frikes. Dhe ne kete piramide, me gjithe themelet e lekundura nga fejesa me vajzen e Turdinjve, Shehu ruante ende pozita te forta. Askush nuk do te guxonte te terhiqte kembezen. As Kadri Hazbiu, megjithe tundimin per t'I zene vendin si kryeminister. Njerezit e Shehut, I kishte kudo ne Ministrine e Brendshme perfshire zevendesin e tij, qe ruante te njejtin mbiemer me kryeministrin. As Alia, qe njihej se nuk radhitej nder trimat e thekur nuk do te guxonte te rrezikonte vite te tera investimi per t'u rikthyer ne maje, aq me teper se ne fund te fundit, objektivi I tij konkret ishte Hoxha dhe jo Shehu. Interesant eshte shenimi qe ka lene mbi zarfin ku mbylli Letren e Vetvrasjes Mehmet Shehu. ''T'I jepet ne dore vetem shokut Enver Hoxha dhe (ketu ka nje korrigjim mes fjaleve askush dhe kerrkush) tjeter''. Poshte, ne cepin majtas dy inicialet ''M.SH.''
Ne mengjes ky amanet iu shkel I pari. Serish gjithcka funksionoi ne baze te hierarkise se frikes. Roja e Shehut, pasi e gjen ne shtrat te ftohur nga vdekja kryeministrin, konstaton zarfin e lene mbi komodine. Menjehere lajmeron Ramiz Aline. ''Me telefonoi oficeri I tij personal. Me tregoi se M. Shehu kishte vrare veten... duhet te kete qene para ores tete'', kujton vete Alia. Ne hierarkine e frikes pas Hoxhes dhe vendit te lene bosh nga Shehu I vdekur, vetem ai mund t'I shpinte lajmin diktatorit.
Alia pohon nder te tjera se oficeri pervec tij, kishte lajmeruar edhe Kadri Hazbiun. ''Letren e mori Kadriu dhe ia ka dhene Enverit'', kujton Alia. Por ai gjithashtu dy faqe me pare ne librin e tij ''Une Ramiz Alia deshmoj per historine'', thote se ka qene ai qe ia ka cuar lajmin Enver Hoxhes. ''(Enveri) nuk e dinte. Ishte duke ngrene mengjes. Sic eshte zakon tek shqiptaret, kur eshte njeriu duke ngrene buke, nuk I komunikohen lajme te tilla. Por vete Enveri me nxiti, duke me thene se dhe ai ishte dakort qe Mehmetit t'I jepej verejtje dhe keshtu te mbyllej meseleja e tij... Atehere une I thashe se mehmeti e ka mbaruar vete punen! Me pyeti: ''Pse c'ka ndodhur?'' I tregova pastaj punen e vrasjes. Kjo eshte e tera...'', perfundoi Alia. Vertet? Kaq e lehte te pershkruhet dita me e mistershme ne historine e diktatures komuniste?
Megjithese letra e botuar javen e shkruar eshte paraqitur e cunguar - shkaqet sipas historianit Milo lidhen me afatin e maturimit te ketij dokumenti - pjeset e hequra, perifrazon vete Ramiz Alia, ne librin ''Une deshmoj per historine''. Sipas edhe vleresimeve te specialisteve shqiptare te Arkivave, letra e botuar javen e shkuar, plus pasazhet kryesore te nxjerra gati dhjete vjet me pare nga Sekretari I fundit I Pare i Partise se Punes, japin permbajtjen e plote te letres se vetvrasjes se Mehmet Shehut. Por qe njekohesisht nxjerr te qarte harten e konflikteve te brendshme, ne luften per pushtet brenda Bllokut. Mehmet Shehu vrau veten, por u shty ne ate rruge, nen preteksin e nje incidenti roze te djalit te tij, prej pretendenteve rivale per fronin e tij dhe te Hoxhes, Hazbiu dhe Alia. Ministri I Brendshem nuk vonoi dhe ra vete ne dhembet e ingranazhit qe brejten nga brenda Mehmet Shehun. ''Jago'' ne fund u tradhetua edhe vete. I vetmi qe mbijetoi ishte Ramiz Alia. Ne 23 nentor 1984, ne fjalen e tij testament, Enver Hoxha ne diten e Rinise Komuniste, shenoi ne postin e pasardhesit te tij, ish-sekretarin e BRPSH, Ramiz Aline. Vetem Ai I kishte kaluar te gjitha provat..